Zoals u weet voorziet het federale zomerregeerakkoord, in het kader van de aandacht voor geestelijke gezondheid, dat de bedrijven met meer dan 100 werknemers een burn-outcoach moeten aanstellen. Datum van inwerkingtreding: 1 januari 2018. Wat wil dat nu concreet zeggen?

In bedrijven met meer dan 100 werknemers zal dus een burn-out coach worden aangesteld om de psychosociale risico’s binnen de onderneming in toom te houden (preventie, advies, behandeling). Volgens de uitleg op de website van het VBO zou dit gefinancierd worden via een heroriëntering van bestaande middelen (risicogroepen, vorming).

STRANGE wel een beetje dat bedrijven onder de 100 medewerkers hier geen recht op zullen hebben, leg me even uit waarom aub? Zijn daar geen mensen waar we ze trachten gelukkiger en productiever te maken dan?

Onlangs schreven psychologen Michael Portzky en Luc Swinnen een open brief waarin ze de wildgroei van onervaren of zelfverklaarde coaches aanklagen.

We kunnen hen geen groter gelijk geven wat de hoeveelheid personen aangaat die – dankzij persoonlijke ervaring met de materie, iets dat op vorming lijkt of een papiertje van één of andere instantie – zonder enige gecontroleerde filtering aan de slag mogen als “burn-out coach”. Mensen met een burn-out kunnen moe zijn, ziek worden en hebben allesbehalve energie om hun weg te vinden in het doolhof van hulpverlening dat het Vlaamse, en bij uitbreiding daarvan het Belgische, welzijnslandschap is. Laat staan dat ze het onderscheid goede en slechte hulp kunnen inschatten? Ze zijn de wanhoop nabij en slikken soms letterlijk en figuurlijk alles, in de hoop een uitweg te vinden en een beter gevoel te hebben en liefst zo snel mogelijk!

Dirk De wachter komt al een tijd op voor het minder slikken van pillen en hoopt al een tijdje dat zijn wachtzaal wat minder vol zal geraken en meestal slikken ze geen massa’s voorgeschreven pillen meer, zover zijn we al geraakt vandaag. Maar veel gevaarlijker: “de woorden van een ander”. Het doortrekken van eigen levenservaringen, is bij burn-out niet alleen een verspilling van tijd en geld voor de getroffen en energieloze persoon , maar ook levensgevaarlijk. Maar blijkbaar vind iedereen het een “ HYPE” en denken er velen er rijk van te worden?! De media schreeuwt moord en brand over burn-out en iedereen die weet hoe dat ons brein werkt, weet ook dat we de waarheid van de illusie niet meer kunnen onderscheiden als we dit blijven roepen! We werken dit dus meer dan ooit in de hand!

Dus groot gelijk dat er onder andere nood is aan meer beheersing van deze wildgroei. Maar “CONTROLE” en “Tuchtcommissies” zijn toch woorden die niet meer van deze tijd zijn?! Wel verbaast het ons dat hier een certificatie zal worden gevraagd voor het beroep, “de burn-outcoach” . Volgens mij bestaat dit helemaal niet een BURN-OUT COACH en leg graag uit waarom niet. De titel van” burn-outcoach” wordt dus niet alleen misbruikt door een hele reeks personen die geld ruiken en zich dus zo op de markt positioneren, maar dé expertise erachter bestaat ook helemaal niet. Bijgevolg is er dus ook geen kant-en-klare vorming voor. Maar iedereen is wel bezig met alle ex-burn-out mensen klaar te stomen met opleidingen specialist en expert te laten worden omdat ze het hebben ervaren?! Wat uiteraard een extra meerwaarde kan zijn als men ervaringsdeskundige is en zelf een energiestoornis beleefd heeft.

Dé burn-out coach bestaat dus niet. Een burn-out is zoals u ook wel weet een ENERGIESTOORNIS , en geen ziekte dus! Het is niet omdat de mutualiteit je bij thuisschrijven betaalt in dit luxueus land net zoals bij een ziekte. Zwangere vrouwen zijn toch ook niet ziek? Ze kunnen zich wel ziek gaan voelen door hun ongemakken! Dat kan ook bij een energiestoornis, je ziek voelen.

Deze energiestoornis kan je ervaren doordat mensen één of meerdere grenzen overschrijden en/of onvoldoende bijtanken in deze VUCA (Volitile – Uncertain – Complex – Ambiguous) wereld. De ene persoon heeft nood aan psychologische begeleiding, omdat emotionele druk door bijvoorbeeld relatieproblemen of faalangst/perfectionisme te veel wordt. De andere persoon kan misschien niet overweg met zijn of haar verantwoordelijke en/of collega en heeft meer baat bij praktische loopbaanbegeleiding. En nog andere personen liggen hormonaal overhoop, doordat ze veel te veel hooi op hun vork nemen en afstevenen op een fysieke uitputting.

Ik geef slechts enkele voorbeelden en meestal gaat het om een combinatie van factoren. Nu mag je mij eens uitleggen hoe dé burn-outcoach dat allemaal gaat oplossen……? Geloof mij, geen enkele. Misschien schieten ze af en toe raak, noem het een lucky shot, maar als ze door de overheid erkend worden, mag ik hopen dat er toch strengere kwaliteitseisen zijn dan de capaciteit om af en toe eens iemand te helpen. Neen, we hebben het over echte experten binnen de focus van hun vakdomein, en dat kan gaan van voeding, sport, cognitief, traumaverwerking, verslaving, opvoedkunde, academisch geschoolde professionals, die weten hoe het brein én het lichaam in elkaar zitten, enz… Geen zelfverklaarde levenscoaches met een propere sofa en een luisterend oor en over alles denken alles te weten! Deze coaches kunnen trouwens ook geen arbeidsongeschiktheid voorschrijven zodat het uiteraard geen zin heeft om niet eerst langs een dokter te gaan.

Natuurlijk blijft het een goed idee dat mensen met een burn-out snel en gericht de weg vinden naar professionele en kwaliteitsvolle hulp me een wetenschappelijke basis. Meer interdisciplinaire samenwerking, een gedeelde kennis en een officiële door de overheid bewaakte beroepsfederatie met een holistische en brede kijk op de zaken lijkt ons zelfs een must, en zeer hoogdringend!

Ik pleit dus voor 1 beroepsfederatie, tenzij u voorstander bent aan een wildgroei van koepels en federaties en platte commerce instanties. Hoe gaan we onze begeleiders voor deze vreselijke situatie gaan noemen? Hoe gaan we de Charlatans eruit laten zonder het een ouderwetse tuchtcommissie te noemen?!

Wie in die zelfverklaarde ‘tuchtcommissie’ zal gaan bepalen of iemand een ‘charlatan’ is of niet?

Ondanks de zeer goede doelstellingen van het merendeel van coaches, consultants en trainers berust het succes van een burn-out coaching ook op de persoonlijke attitude en input van de getroffene zelf. Veel mensen denken te snel dat een coach hen wondermiddeltjes zullen aanreiken, terwijl alle herstel, verbetering, sterker worden totaal afhankelijk is van hun eigen wil om oplossingen te vinden voor hun mentale weerbaarheid. Een coach/mentor/adviseur/ begeleider kan daarbij enkel een gids zijn. Zal dit gegeven ook worden opgenomen in de behandeling van klachten door een ‘tuchtcommissie’?

En wat doen organisaties met preventie van deze oorzaken, primaire dus waar nog veel te weinig aan het werken is vandaag!?

Voor mij gaat het probleem veel verder. Wat zal er worden voorzien om de oorzaken ook ten gronde aan te pakken binnen de organisaties zelf? Als je burn-out coaches gaat plaatsen, betekent dat eigenlijk al dat het probleem aanwezig is (secundair dus). Dus we gaan dus best veel beter inzetten op het PRIMAIRE gedeelte waar men dan veel eerder over het WELZIJN van de mens spreekt en het woord BURN- OUT kan verbannen in het eerste gedeelte. Ook hier is geen duidelijkheid nergens te vinden!

Zullen we dan niet heel grondig van bij het begin beginnen en dat start met WAARDEN en GEDRAGSVERANDERINGEN! In dit snel veranderende digitale transformatietijdperk zullen we best leren wat het betekent om flexibel te worden, fun te creëren, te leren wat zelfsturing betekent en zo snel mogelijk onze prefrontale hersengedeelte gaan ontwikkelen, ons jongst gedeelte van onze hersenen dat we zeer hard nodig zullen hebben en dus best gaan ontwikkelen. Dit hersengedeelte komt zonder enige extra activatie en oefeningen pas in natuurlijke volledige ontwikkeling tussen 20 en 30 jaar! Dus oefenen maar die Executieve functies om Burn-out te voorkomen!

Laat ons dus een serieus beleid gaan voeren een WELZIJNSBELEID met duidelijk een onderscheid tussen primaire, secundaire en tertiaire preventie en zorg voor het WELL en ZIJN van de gelukkige en productieve mens, organisatie en maatschappij en laat ons stoppen met politieke spelletjes en platvloerse commerce te doen! Welzijn van DE MENS is een ernstige zaak waar we best grondig werk van maken!

Isabelle Hoebrechts
Gedreven en gepassioneerd door de mens en zijn welzijn
Gedelegeerd bestuurder 361° (Spin-off van het Instituut voor Neurocognitivisme)