Door Debbie Bruyndonckx, loopbaancoach bij 361°

 

Een job in het onderwijs, het is een droom van velen, maar vaak omwille van de verkeerde redenen: veel vakanties en weinig  werk, wie wil dit niet? Er wordt vaak nogal smalend gedaan over het beroep van leerkracht. Leerkrachten zijn lui, hebben te veel vakanties en overuren maken is een ver-van-hun bed-show.

Maar, meer en meer leerkrachten keren na de grote vakantie liever niet terug voor de klas. Het aantal burn-outs in het onderwijs neemt toe.

 

Waarom het verzuim en het aantal burn-outs in het onderwijs blijft stijgen

1. Het lesgeven op zich is maar het topje van de ijsberg

  • Lessen moeten worden voorbereid, toetsen en taken verbeterd.
  • Niet iedereen zit op hetzelfde leerniveau, dus moet vaak rekening gehouden worden met kinderen die leerproblemen hebben of kinderen met weinig concentratie. Dit vraagt extra voorbereiding van een leerkracht.
  • Als leerkracht moet men steeds mondiger wordende kinderen onder controle houden. Ook ouders te woord staan en verantwoording afleggen waarom men op een bepaalde manier omgaat met hun kind.
  • De job van een leerkracht zit er na een drukke schooldag meestal niet op. Naschools toezicht, oudercontacten, schoolfeesten, vergaderingen, verplichte aanwezigheid bij inschrijvingen: het komt zelden voor dat een leerkracht om 16u de schoolpoort achter zich kan sluiten. En uiteraard worden die extra uren niet betaald.
  • In het onderwijs kan je het niet maken om eens een ‘baaldag’ te nemen of vakantie te nemen binnen de schoolperiode. Iedere schooldag moet je op het appèl staan!

 

2. Leerkrachten halen vaak te weinig voldoening uit hun job

Het onderwijs is een sector waarin de leerkracht als individu weinig echte inbreng lijkt te hebben: eindtermen, de inspectie en de vaste benoemingen laten het al snel klinken als een wereld van moetjes, verplichtingen en beperkingen van vrijheid. Soms lijkt het of net door al die veiligheid de leerkracht nog verder van zichzelf gaat staan.

Erkenning, waardering en trots zijn op wat je doet,  zijn waarden die worden nagestreefd door elke werknemer, maar leerkrachten missen deze waarden meer en meer in hun job.

 

3. Het M-decreet: de grote uitdaging van het onderwijs

Wat houdt het M-decreet precies in?

Leerlingen vragen steeds meer individuele zorg: emotionele zorg moet geboden worden, structuur en voorspelbaarheid moet gegeven worden, sommigen moeten extra uitgedaagd worden, anderen  hebben net meer tijd nodig om de leerstof te verwerken.

De verschillende zorgbehoeften van leerlingen met bijvoorbeeld ADHD, DCD, autisme of andere ontwikkelingsstoornissen  zijn nog te weinig gekend door de leerkrachten. Ook organisatorisch zijn de scholen hier niet op voorbereid. Er is bovendien weinig ondersteuning van de overheid: de klassen zijn groot, er zijn te weinig leerkrachten, …

De vraag die vele leerkrachten zich stellen is: ‘Hoe blijven we dit allemaal realiseren?’

 

4. De werking van het onderwijs is sterk veranderd

Nieuwe, uitdagende werkvormen, co-teaching, klas overschrijdende lessen, nieuwe leerplannen,…

In het beroep van leerkracht is er veel onzekerheid, veel navorming, veel proberen, veel overleg,  veel gepieker,… Elke school is ook anders, heeft andere leerlingen en leerkrachten. Pasklare antwoorden zijn er niet.

 

Carrièreswitch of streven naar meer werkgeluk binnen de huidige functie als leerkracht?

Om te weten wat de juiste weg is voor iemand, moet er inzicht verkregen worden in de triggers, de waarden en normen, de energiegevers en energievreters.

 

De uitdagingen in het onderwijs hoeven niet het einde van iemands carrière te zijn in het onderwijs.

> In de  eerste plaats is het belangrijk te zoeken naar manieren waarop leerkrachten zich beter kunnen wapenen: grenzen stellen, vragen naar een extra taak of toch net die werkgroep minder.

> Ook omgaan met stress is een belangrijke thema. Leerkrachten moeten hierin begeleid worden.

> Zicht krijgen op eigen talenten, sterktes en waarden kan leerkrachten helpen om hun job proberen aan te passen aan hun eigen drijfveren, talenten en persoonlijkheid.

 

Soms wordt het duidelijk dat  er geen match is tussen de huidige job als leerkracht en het antwoord op de vragen: Wat kan ik? Wat wil ik? Wie ben ik?

> In dat geval is zoeken naar een andere job het meest optimale.

Leerkrachten kiezen meestal bewust voor hun beroep. Veranderen is vaak een drempel te hoog omdat ze vermoeden te oud te zijn of omdat ze zich een leven in een andere baan niet kunnen voorstellen.

Nochtans hebben leerkrachten sterk ontwikkelde communicatieve vaardigheden, organisatie skills, creativiteit,…  Competenties die bijvoorbeeld in de zorgsector erg gewild zijn. Een bijberoep vormt soms een fijne afwisseling waarin ze hun talenten tot hun recht kunnen laten komen (bv. als kindercoach).

Veranderen kan ook binnen het onderwijs door een anderen functie te ambiëren: zorgcoördinator, beleidsondersteuner, directeur, leerlingbegeleider,  CLB medewerker,… De carrièremogelijkheden binnen het onderwijs zijn echter vrij beperkt. Maar ook veranderen van klas of een andere school of een andere leervorm (bv. deeltijds onderwijs)  kan positief ervaren worden.

 

Wat moet er veranderen?

Tijden veranderen, scholen ook.  Er wordt helemaal anders gekeken naar hoe een school moet functioneren. De blik vertrekt meer vanuit een totaalgebeuren, vanuit een team van schoolpersoneel dat er samen moet voor zorgen dat leerlingen de eindmeet halen. De nood om een uitgebouwd personeelsbeleid is groter.

Loopbaantrajecten en uitdagende jobs zijn daarbij belangrijk, net als werken met scholengroepen. Als leerkrachten deel uit maken van een grotere groep, kan er flexibel met hun inzetbaarheid omgesprongen worden.

Directies spelen daar een grote rol in. Toch missen die wel eens management expertise.

Naast de doorgroeimogelijkheden voor eigen leerkrachten en een betere begeleiding van de functies is het ook belangrijk dat er werk wordt gemaakt van de instroom van leerkrachten uit de privé sector. Daar zit heel wat expertise die het onderwijs kan gebruiken. Nu worden werkzoekenden te weinig aangemoedigd om een job in het onderwijs te zoeken.

 


 

EN JIJ?

Ben jij de geschikte kandidaat voor het onderwijs? 

of

Heb jij als leerkracht vragen over je toekomst binnen het onderwijs? Kan je je niet elke dag opnieuw opladen om gemotiveerd voor een volle klas te staan?

 

Loopbaanbegeleiding kan je helpen in je zoektocht naar meer geluk op het werk!

 

We identificeren hoe jij jouw talenten, persoonlijkheid en ervaring zinvol kan inzetten in je huidige job, in een andere rol of functie of buiten het onderwijs. We zoeken samen naar je persoonlijke drijfveren en loopbaanankers.

We begeleiden je bij het versterken van je zelfvertrouwen en assertiviteit naar je directie, collega’s, ouders en of leerlingen. We vergroten je communicatievaardigheden, persoonlijke effectiviteit, onderhandelvermogen en adviesvaardigheden.

>> Meer info over loopbaanbegeleiding met de loopbaancheques van VDAB

 

Zie loopbaanbegeleiding als een cadeau voor je werknemers om aan hun persoonlijke ontwikkeling te werken. Het is een goede manier om de werknemerstevredenheid in je organisatie te verhogen!

>> Meer over loopbaanbegeleiding via het systeem van de derdebetaler

 

 

Debbie Bruyndonckx is loopbaancoach bij 361°
Met oefeningen en tools stimuleert ze je talenten en weerbaarheid op de werkvloer, zodat je vlot kan omgaan met moeilijke situaties, gesprekken of veranderingen.  Debbie biedt ook opvoedingsondersteuning en kennis over de verschillende leerstoornissen zodat je meer handvaten hebt om er te staan voor je klas. Of ze begeleidt je bij de opstart van een eigen project, carrièreswitch, sollicitatiegesprekken, evaluatiegesprekken of interne verschuivingen. Op basis van jouw specifieke loopbaanvraag, past ze het programma aan op maat van jouw doelstellingen.

>> Maak een afspraak voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek